Net als 2018 was het ook dit jaar een extreem droog jaar – al is de droogte van afgelopen zomer iets anders over het seizoen verdeeld.
Op de hoogwaterpercelen op de Hoogwaterboerderij bleef het waterpeil op de top van de hitte steken op gemiddeld 45 cm onder maaiveld. Bij de referentiepercelen lag dat ongeveer 70-75 cm onder maaiveld, blijkt uit de metingen. Een fikse verhoging, maar niet de streefwaarde van 20 cm-mv.

‘Wet van de remmende voorsprong’

De vraag is of het streven van -20 cm in een droge periode met een drainafstand van 6 meter haalbaar is? „Nee’’, luidt het antwoord van Wim Honkoop, betrokken bij het programmateam. „Het is de wet van de remmende voorsprong. Het advies voor onderwaterdrainage is naar 4 meter gegaan, maar hier zijn de drains enkele jaren geleden op de toen standaard 6 meter gelegd’’, zo legt hij uit.

Figuur 1. Grondwaterstandsverloop voor drie bedrijfssystemen op de ’Hoogwaterboerderij’ voor een deel van de huiskavel (midden) 2021-2022. De systemen zijn Holstein Friesians hoog (HF hoog 1-5), Holstein Friesians laag (HF laag 6-8) en Jersey hoog (J hoog 3-7).
(klik op de figuur voor een vergroting)

In Figuur 1 staan de resultaten (2021-2022) voor een deel van de huiskavel (midden) met twee hoogwater systemen (HF-hoog en J-hoog) en een laag water systeem (HF-laag). HF staat voor Holstein Friesians en J voor Jerseys. In het nattere jaar 2021 wordt in de hoog watersystemen de 20 cm onder maaiveld in de zomer beduidend beter benaderd (tot 30-35 cm) dan in de droge zomer van 2022 (tot 40-47 cm).

Volgens onderzoeker Idse Hoving is de proef zeker niet mislukt. De conclusie is wel dat een waterpeil van 20 cm-mv in droge jaren niet haalbaar is. Maar ook al wordt de streefgrondwaterstand niet gehaald, nog steeds is er volgens hem met – 25 cm tot -30 cm hogere grondwaterstand sprake van winst. In de diepere veenlaag houd je dan nog steeds de afbraak van CO2 tegen. De CO2 emissie in de vaak kleihoudende toplaag is relatief gezien lager. Teveel vernatting kan bovendien leiden tot emissie van de sterke broeikasgassen methaan en lachgas. Het zal nog moeten blijken wat de optimale streefgrondwaterstand is.