Trekkers en landbouwmachines rijden af aan op het terrein van Proefboerderij KTC Zegveld. Op de 90 ha worden proefvelden aangelegd met verschillende mestsoorten, maar ook voor andere onderzoeksthema’s als water, bodem, productie van gewassen en natuurbeheer worden percelen klaargemaakt. ,,We komen hoogwaterpercelen te kort om alle experimenten en proefmetingen kwijt te kunnen’’, zegt één van de onderzoekers. Eén van de belangrijkste onderzoeken is de Hoogwaterboerderij die het KTC voor het Veenweide Innovatie Centrum (VIC) uitvoert.

Waterinfiltratie vervroegd

Op de Hoogwaterboerderij is tijdens de droge periode in maart het waterpeil al opgezet en is er gestart met waterinfilitratie. En dat is best vroeg in het seizoen. De onderzoekers zien ook al verschil in percelen: sommige zijn goed en blijven op peil en andere zakken – ondanks het opgezette peil – weg. Hoe dat kan? Dat is ‘the million dollar question’. Oorzaken als bodemgesteldheid, toemaakdek (overblijfselen in de bodem van een mengsel van slootbagger, stalmest en stadsafval) aandeel klei of het type veen. Het is één van de puzzels die wordt onderzocht.

Start metingen watergebruik

Het droge weer is gunstig voor landbouwkundigen en ook de veldwerkers in Zegveld zijn er blij mee. Ze kunnen nu de waterpompen plaatsen en ook de meetapparatuur voor waterverbruik. Komende maand start de monitoring op grote oppervlaktes. Dat is vooral belangrijk voor de waterschappen die de vernatting van het veen met belangstelling volgen omdat het gevolgen heeft voor het waterbeheer, de watervraag, maar ook de afvoer van water bij piekbuien.

Vernatting kost water en dat moet ergens vandaan komen. Zo willen ze bijvoorbeeld weten wat de watervraag is als het een week 30 graden is.

Zoden draagkrachtig in maart

Tijdens een looprondje in maart ervoeren de onderzoekers geen verschil in draagkracht tussen hoog en laagwaterpercelen – ook niet in de schade veroorzaakt door werkzaamheden. Vorig voorjaar was dit ook het geval. Als het droog wordt is de verdamping zo hoog dat toplaag snel opdroogt en de verschillen in draagkracht tussen hoog- en laagwater klein zijn.

Maar verschillen in april…

Na de regen in april ervaren de onderzoekers voor het eerst verschillen in draagkracht in het voorjaar.  De laagwaterkoeien gaan daarom 13 april naar buiten en de hoogwaterkoeien enkele dagen later. Groot zijn de verschillen niet maar ze zijn er wel. Tot nu toe is de ervaring dat vooral op percelen met een dichte zode in het voorjaar de verschillen klein zijn. Op veen zit de draagkracht in de zode. Percelen die beweid worden krijgen een betere zode –  op percelen met hoog water is weiden daarom cruciaal!